«Θέλω να συγχαρώ το Ινστιτούτο Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας και της Ιστορίας των Επιχειρήσεων, όπως επίσης και τον Σύνδεσμο Αποφοίτων Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, για την πρωτοβουλία αυτή, να δοθεί ένα βήμα στον προβληματισμό σχετικά με τις προοπτικές του Πειραιά.Ο τίτλος της σημερινής εκδήλωσης-συζήτησης είναι πολύ ευρηματικός. Μας φέρνει πολύ κοντά στη μεγάλη δοκιμασία που περνάει η χώρα μας αλλά και πολλές Ευρωπαϊκές χώρες του Νότου.
Κρίση υπάρχει.
Είναι κρίση όχι μόνο οικονομική αλλά κρίση καθολική-πολιτική, ηθική, κοινωνική, οικολογική.
Η οικονομία του τοκογλυφικού καπιταλισμού, των κερδοσκοπικών αγορών κεφαλαίου, οδηγούν τις σύγχρονες κοινωνίες και ιδιαίτερα την πλειοψηφία των εργαζομένων, των συνταξιούχων και των μικρομεσαίων επιχειρηματιών στην απόγνωση και στη βίαιη αλλαγή της ποιότητας ζωής τους.
Οι επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα αρνητικές στους νέους και τις νέες.
Η χώρα ,όλους αυτούς τους μήνες, βιώνει μια πρωτόγνωρη περιπέτεια. Φτάσαμε στο χείλος του γκρεμού από τις επιθέσεις των κερδοσκόπων, από την αναλγησία των ισχυρών της Ευρώπης, ιδιαίτερα της Γερμανίας και από την εφαρμογή καταστροφικών πολιτικών, κυρίως τα προηγούμενα χρόνια.
Υπάρχει όμως λύση!
Καμιά κατάσταση όσο δυσάρεστη κι αν είναι, δεν μπορεί να είναι αδιέξοδη. Αλίμονο αν δεν βρούμε τους δρόμους που μας οδηγούν στην οικονομική σταθεροποίηση. Αλίμονο αν δεν βρούμε το νήμα που μας συνδέει με την ανάπτυξη και το αύριο.
Γνωρίζω και γνωρίζουμε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι ούτε δεδομένο, ούτε θα το λύσει ο από μηχανής θεός. Δική μας είναι η ευθύνη και εμείς οφείλουμε να δράσουμε για τις γενιές που έρχονται.
Είναι βαρύ το χρέος να μιλά κανείς για τον Πειραιά διατρέχοντας μια ιστορία 175 χρόνων. Η διαδρομή είναι μεγάλη , περήφανη και τιμημένη για μας τους Πειραιώτες. Είναι όμως και μελαγχολική, με έντονα τα σημάδια της απογοήτευσης. Όλα αυτά πρέπει να ηχήσουν ως καμπανάκι κινδύνου γι’ αυτά που έρχονται και εγερτήριο σάλπισμα γι’ αυτά που πρέπει να γίνουν.
Έχουμε ευθύνη να συνεχίσουμε, με ελπίδα και αισιοδοξία, δικαιώνοντας τον αγώνα των γενεών που έφυγαν.
Εδώ και πολλά χρόνια είμαστε σε μια φθίνουσα πορεία. Όχι μόνο στις απογραφές, αλλά και στην καθημερινότητά μας. Γι’ αυτό έχουμε χρέος να αντιστρέψουμε τα πράγματα και όχι να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε την κάθοδό μας.
ΕΡΩΤΗΜΑ ΚΡΙΣΙΜΟ:
-Μπορεί ο Πειραιάς να γίνει πρωταγωνιστής στη νέα Εποχή που ξημερώνει;
- Μπορεί να ξεχωρίσει στην Ευρώπη των πόλεων λιμανιών και των ανοιχτών οριζόντων;
Σήμερα δεν χρειαζόμαστε πολλά λόγια, κούφιες υποσχέσεις και ανεφάρμοστα προγράμματα.
Θέλουμε συγκεκριμένο και ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης που θα περιλαμβάνει έργα πνοής, παρεμβάσεις και μέτρα που θα διασφαλίζουν την κοινωνική και παραγωγική συνοχή.
Βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίσιμη από κάθε άποψη περίοδο. Ο Πειραιάς πρέπει να κινηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά για να μην χάσει άλλες ευκαιρίες για την ανάπτυξή του.
Η σύγχρονη ιστορία του Πειραιά χαρακτηρίζεται από καθοριστικές αλλαγές στον οικονομικό και κοινωνικό ιστό της πόλης, που άφησαν πίσω τους ανοιχτές πληγές οι οποίες δεν έκλεισαν στη πορεία του χρόνου.
Ο Πειραιάς με τις μεγάλες χημικές βιομηχανίες, τα τεράστια κλωστοϋφαντουργία, τις φαρμακοβιομηχανίες, τα μηχανουργία, τις μοναδικές για την Ελλάδα βιομηχανίες τροφίμων, τις επιχειρήσεις στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη , σταδιακά από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, έχασε όλο αυτό το παραγωγικό δυναμικό του, χωρίς να το αντικαταστήσει από οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική παραγωγική δραστηριότητα.
Το λιμάνι αντίθετα, εμπορικό και επιβατηγό, είχε διαφορετική εξέλιξη.
Διογκώθηκε, για να ανταποκριθεί κύρια στις αυξανόμενες ανάγκες και κυριάρχησε πάνω σε κάθε άλλη οικονομική δραστηριότητα, γυρίζοντας κυριολεκτικά την πλάτη του στην πόλη.
Σήμερα, για να καλυφθούν οι απαιτήσεις, χρειάζεται επανασχεδιασμός των σχέσεων ανάμεσα στην πόλη, το λιμάνι και τις προοπτικές ανάπτυξής της. Το παράδειγμα της Βαρκελώνης αξίζει να μελετηθεί προσεκτικά, όχι βέβαια για να αντιγραφεί, αλλά να διδαχθούμε από καλές πρακτικές που έφεραν σε αντίστοιχες σχεδόν περιπτώσεις, θετικά αποτελέσματα.
Πρέπει να στραφούμε σε συγκεκριμένους και ξεκάθαρους στόχους.
Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Πειραιά δεν είναι άλλα από την ιστορική του παράδοση στη ναυτιλία και τη θάλασσα, την εμπορική και τουριστική του μετεξέλιξη, το μοναδικό μεταξύ των Μεσογειακών πόλεων, θαλάσσιο μέτωπο, τη στενή σύνδεσή του σχεδόν με όλη τη νησιωτική Ελλάδα.
Η αναγέννηση της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, η αναβάθμιση της κρουαζιέρας, η επέκταση του ΒΙΠΑ στο Σχιστό μπορούν να δώσουν νέα ορμή στην οικονομία της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά.
Η πόλη του Πειραιά έχει όλα τα «ατού» για να μετατραπεί ίσως, στο μεγαλύτερο Ναυτιλιακό κέντρο της Μεσογείου ανταγωνιζόμενο με ίσους όρους την Βαρκελώνη, την Μασσαλία, την Γένοβα, την Βενετία και την Κωνσταντινούπολη.
Διαθέτει μοναδικά χαρακτηριστικά για να αποτελέσει πόλο Αναψυχής και Αθλητισμού για τους κατοίκους όλου του λεκανοπεδίου.
Οι στόχοι αυτοί είναι ρεαλιστικοί. Η επίτευξή τους εξαρτάται κύρια από την βούληση και δέσμευση όλων των εμπλεκομένων φορέων και της Κεντρικής Διοίκησης να προχωρήσουν χωρίς παλινωδίες και δισταγμούς, στην υλοποίηση ενός συγκεκριμένου προγράμματος έργων και δράσεων.
Θα θέσω υπόψη σας ορισμένους άξονες και κάποιες βασικές σκέψεις. Είμαι βέβαιος ότι θα συμπέσουμε με τους φίλους συνομιλητές μου αφού και αυτοί έχουν την ίδια ευαισθησία και αγωνία.
1.Ανάπτυξη
Βασικό μήνυμα για την υπέρβαση της κρίσης που βιώνουμε σήμερα είναι η Ανάπτυξη για όλους και η δουλειά για τους νέους .
Ο Πειραιάς είναι καθηλωμένος αναπτυξιακά. Οι επιχειρήσεις φεύγουν ή κλείνουν. Οφείλουμε να δράσουμε και κυρίως να αλλάξουμε νοοτροπία. Να ενισχύσουμε την ισόρροπη ανάπτυξη. Να δώσουμε κίνητρα για νέες επενδύσεις που θα δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία στον Πειραιά και θα δώσουν δουλειά στους νέους Πειραιώτες.
Το άνοιγμα της ακτογραμμής για παράδειγμα, από τη Δραπετσώνα , τη Σχολή Δοκίμων, την Καστέλλα ως το ΣΕΦ. Η δημιουργία ζώνης για το «Γκάζι» του Πειραιά αξιοποιώντας την βιομηχανική ιστορία της πόλης στον άξονα Δηλαβέρη – ΟΣΕ- Ρετσίνα, μπορεί να ξαναδώσει ζωή την ημέρα και τη νύχτα σε μια πόλη που οι νέοι της φεύγουν ακόμα και για να διασκεδάσουν.
Φαίνεται ίσως απλό ή μικρό πρόβλημα αυτό, αλλά είναι τεράστιο αφού συνδέεται με την ανάπτυξη και την ανεργία που καλπάζει…
2. Έργα προοπτικής.
Ο Πειραιάς ελάχιστα ωφελήθηκε από τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης και τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σημαντικές κινήσεις και δράσεις δεν έγιναν.
Ένα παράδειγμα λαθεμένης λειτουργίας είναι η μη επέκταση της λεωφόρου Ανδρέα
Παπανδρέου μέχρι τον Άγιο Διονύση για την αποσυμφόρηση του Πειραιά και τη σύνδεσή του με την Εθνική Οδό.
Αυτό, κατηγορηματικά πρέπει να αλλάξει.
Ένα δεύτερο παράδειγμα αφορά τη δημιουργία επιχειρήσεων νέων τεχνολογιών στον Πειραιά. Η δημιουργία κέντρου logistic στο Λιμάνι, η σύνδεσή του με το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο είναι πολιτική επιλογή μακράς πνοής.
Ο εκσυγχρονισμός του λιμανιού, η ενίσχυση της ναυτιλίας και των επιχειρήσεων, αποτελεί βασικό μας στόχο.
3.Ανθρώπινη πόλη. Μετρό. Προαστιακός και Τράμ.
Ο σύγχρονος Πειραιάς αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο το μεγαλύτερο κυκλοφοριακό πρόβλημα στην Αττική. Για να έχει μέλλον απαιτείται άνετη προσβασιμότητα για τους κατοίκους του αλλά και για τους επισκέπτες. Μόνο έτσι θα ανακοπεί και θα σταματήσει η φθίνουσα πορεία.
Και εδώ πρέπει να σταθούμε με κεφαλαία γράμματα στη λέξη ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, που προϋποθέτει το ΣΕΒΑΣΜΟ στον διπλανό και στο δικαίωμα σε μια ανθρώπινη διαβίωση.
Το ΜΕΤΡΟ έρχεται με καθυστέρηση. Πρέπει να επιταχυνθεί η υλοποίηση του έργου. Δεν
μας αρκεί να έρθει στο κέντρο. Θέλουμε να επεκταθεί παντού, να πάει στα δύο
Νοσοκομεία έως τη Σχολή Δοκίμων.
Το ΤΡΑΜ μπορεί να ανακουφίσει τον Πειραιά και να βοηθήσει και τη λειτουργία της αγοράς.Επιζητούμε την υπογειοποίηση των γραμμών του Ηλεκτρικού μεταξύ Πειραιά και Ν.Φαλήρου.
Στον Προαστιακό πρέπει να γίνουν άμεσες παρεμβάσεις στους κόμβους: Ρετσίνα, Φαλήρου, Αργυροκάστρου και Υμηττού.
4.Πολιτισμός και δράσεις
Κρίση όμως έχουμε και στον πολιτισμό, και στέκομαι σε αυτό ,γιατί ανάπτυξη χωρίς πολιτισμό δεν νοείται. Αρκεί μόνο να σκεφτούμε όλοι ποιες εμβληματικές προσωπικότητες του πολιτισμού έχει γεννήσει αυτή η πόλη (Ροντήρης, Παξινού, Βεάκης, Πορφύρας, Τσαρούχης και δεκάδες άλλα ονόματα).
Με βάση το Δημοτικό Θέατρο – ως ουσία και συμβολισμό –έχουμε την υποχρέωση να ξαναβάλουμε τον Πειραιά στο χάρτη και να τον βγάλουμε από τη « σκιά της Ακρόπολης» γιατί ο Πειραιάς είναι η Μητροπολιτική πρωτεύουσα της Νησιωτικής Ελλάδας.
5.Ελεύθεροι χώροι παντού
Ουσιαστικά αυτό είναι μια βασική προστιθέμενη αξία του μελλοντικού Πειραιά , το διαβατήριο για το αύριο.
Εδώ χωράνε ακόμα και κατεδαφίσεις κτιρίων, ακόμα και συνεργασίες με πολίτες που θέλουν να προσφέρουν.
Στέκομαι επιγραμματικά στην ιστορία της ΧΡΩΠΕΙ, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα οφειλής στα παιδιά μας που έχουν το λιγότερο πράσινο ανά τετραγωνικό στην Αττική – γεγονός που αποτελεί κόλαφο για εμάς…
Στέκομαι στην ανάγκη να υπάρξει ανακατανομή συντελεστή πρασίνου από τις πιο προνομιούχες περιοχές των Βορείων και Ανατολικών προαστίων στα Δυτικά και Νότια προάστια . όπως ο Πειραιάς . Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι η αξιοποίηση του Ελληνικού ή του Πράσινου Ταμείου για απαλλοτρίωση χώρων όπως η ΧΡΩΠΕΙ.
Αυτό απαιτεί η ΙΣΟΤΗΤΑ. Είναι τελικά ζήτημα κοινωνικής αδικίας και ανισότητας και εδώ η ανατροπή είναι μέρος της ΛΥΣΗΣ για την οποία οφείλουμε να παλέψουμε…
Και εδώ θέλω να επισημάνω το εξής: το πρόγραμμα Αθήνα-Αττική 2014 που ανακοίνωσε πρόσφατα η Υπουργός Περιβάλλοντος, αδικεί την ευρύτερη περιοχή του Πειραιά. Είναι ασαφές και γενικόλογο. Η μόνη ξεκάθαρη παρέμβαση που περιλαμβάνει είναι η έκταση 10 στρεμμάτων στο παλαιό ΚΤΕΛ στην Π. Κοκκινιά. Καμμιά συγκεκριμένη αναφορά με χρονοδιάγραμμα στην έκταση της Δραπετσώνας, στην ΧΡΩΠΕΙ, στο χώρο μεταξύ ΣΕΦ και Beach Volley. Καμμιά αναφορά που ενοποιεί τους αρχαιολογικούς χώρους του Πειραιά.
Όλοι οι φορείς της πόλης πρέπει να απαιτήσουμε σαφές πρόγραμμα αναπλάσεων με ιεράρχηση και χρονοδιάγραμμα.
6.Εκπαίδευση – Κοινωνική συνοχή
Θέλουμε ένα Πανεπιστήμιο Ναυτιλιακών Σπουδών αναλόγου βάρους με την πρωταγωνιστική θέση που έχουμε στη παγκόσμια Ναυτιλία. Με campus και φοιτητές που θα το επιλέγουν από όλο τον κόσμο. Θέλουμε ο Πειραιάς εκτός από Πόλη της Ναυτιλίας να γίνει και η Πόλη των Ναυτιλιακών Σπουδών.
Η εκπαίδευση μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο και στην κοινωνική συνοχή, να αναδείξει τη νέα φυσιογνωμία μιας πόλης που πάντα ήταν πολύπολιτισμική. Μιας πόλης που αφομοίωνε ρεύματα και πολιτισμούς με διαφορετικά βιώματα και αξίες.
Η Ιωνίδειος ,το καμάρι της Μέσης εκπαίδευσης στον Πειραιά, μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά προς αυτή την κατεύθυνση. Να υιοθετήσει σχολεία και κοινωνικούς φορείς που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών, το internet café των ΑΜΕΑ στα Καμίνια, είναι δύο φορείς που αξίζει να ενισχυθούν.
Αξίζει επίσης να δώσουμε ιδιαίτερο βάρος στην επαγγελματική και τεχνική εκπαίδευση στην πόλη. Ο Πειραιάς να αναδείξει και να γίνει το επίκεντρο για νέες ειδικότητες και επαγγέλματα που κινούνται γύρω από το θαλάσσιο τουρισμό.
Ανέφερα αυτά τα βασικά σημεία, κυρίως ως φιλοσοφία και απόδειξη της κοινής λογικής, η οποία πρέπει να διέπει τις κινήσεις μας.
Στο πλαίσιο αυτό οι προτάσεις για παρεμβάσεις είναι πολλές και αξιόλογες.
Όμως δεν θα σας κουράσω αναφέροντας όσα προβλέπει το Αναπτυξιακό σχέδιο για τον Πειραιά , το οποίο παρουσιάστηκε πρόσφατα στον ΟΛΠ, ένα σημαντικό σχέδιο ύψους 1 δις. Ευρώ ,το οποίο όντως μπορεί να δώσει πολλές ΛΥΣΕΙΣ απαντώντας πρακτικά και συγκεκριμένα σε αυτό που ονομάζουμε ΚΡΙΣΗ του Πειραιά.
Σημειώνω μόνο ότι πρόκειται για μια προσπάθεια στη σωστή κατεύθυνση που και αξίζει να στηριχθεί και εμείς όλοι, πρέπει να πιέσουμε να υλοποιηθεί, γιατί απαντά σε πραγματικά προβλήματα και ανάγκες…
Η επιτελική επιτροπή συντονισμού πρέπει να δουλέψει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα.
Φίλες και Φίλοι,
Χρηματοδοτικά εργαλεία υπάρχουν.
Το βάρος θα πέσει στο ΕΣΠΑ, στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κύρια για τα έργα των μεγάλων υποδομών. Όμως θα πρέπει να ενθαρρύνουμε και να συνεργασθούμε με τα Επιμελητήρια και Επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, που έχουν πρόθεση να επενδύσουν στην ανάπτυξη της πόλης και του ανθρώπινου δυναμικού της, θέτοντας συγκεκριμένους κανόνες και πλαίσια.
Όπως, παράλληλα θα πρέπει να ολοκληρωθούν, με πνεύμα συναίνεσης και ευθύνης, οι θεσμικές αλλαγές για τον θαλάσσιο τουρισμό, ώστε η Ελλάδα και ο Πειραιάς να γίνουν τόπος έλξης υπηρεσιών με την ανάπτυξη της κρουαζιέρας. Ο Πειραιάς έχει όλα τα προσόντα να αποτελέσει τον μεγαλύτερο κόμβο κρουαζιέρας σε όλη τη Μεσόγειο.
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος, που σύντομα θα κατατεθεί στη Βουλή, θα αποτελέσει καθοριστικό πλαίσιο υλοποίησης και χρηματοδότησης επενδύσεων σε τομείς που συνδέονται με την πράσινη ανάπτυξη , την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες. Ο Πειραιάς και τα νησιά του Αργοσαρωνικού, των οποίων οι τύχες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες, θα πρέπει να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα του νέου νόμου με επενδύσεις για το μέλλον.
Φίλοι και Φίλες,
Θα κλείσω την παρέμβασή μου στη συζήτησή μας με την υπογράμμιση της ανάγκης Συνεργασίας όλων των δημιουργικών δυνάμεων αυτής της πόλης, πέρα από κομματικές εντάξεις, προσωπικές συμπάθειες, φιλοδοξίες και βλέψεις. Χρειάζεται να χτίσουμε μια ΝΕΑ ΣΧΕΣΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ με τον Πειραιώτη συμμέτοχο και πρωταγωνιστή.
Τίποτα δεν θα πετύχουμε αν δεν υπάρχει πραγματική εθελοντική συμμετοχή και συνεργασία.
Να δουλέψουμε μαζί.
Να διεκδικήσουμε αφήνοντας στην άκρη το ΕΓΩ.
Προτάσσοντας το ΕΜΕΙΣ.
Τότε σίγουρα θα βρούμε τη ΛΥΣΗ και θα ξεπεράσουμε την ΚΡΙΣΗ.
Ο Πειραιάς έχει μέλλον και αυτό πρέπει να το εγγυηθούμε εμείς σήμερα, για να ζούν καλύτερα τα παιδιά του Πειραιά αύριο και να είναι περήφανα αυτά για εμάς και εμείς για αυτά»….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου